Những lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện
BHXH tự nguyện là chính sách bảo hiểm của Đảng và Nhà nước vì quyền lợi của người lao động và Nhân dân, được Nhà nước bảo hộ, do cơ quan BHXH thực hiện với nhiều lợi ích thiết thực giúp người tham gia có chỗ dựa ổn định khi hết tuổi lao động.
Khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện (BHXH tự nguyện) sẽ nhận được những lợi ích gì?
Căn cứ Luật BHXH 2014 thì BHXH tự nguyện là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Những lợi ích khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
1. Được hưởng lương hưu hàng tháng
Người tham gia BHXH tự nguyên sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng khi có đủ các điều kiện sau đây:
· Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;
· Đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.
Trường hợp tham gia BHXH tự nguyện đã đủ điều kiện về tuổi nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu hàng tháng.
2. Được hưởng trợ cấp 1 lần
Ngoài lương hưu, người tham gia còn có thể được hưởng trợ cấp một lần nếu có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% khi nghỉ hưu.
Mức trợ cấp 1 lần được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Theo đó, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
3. Được nhận trợ cấp mai táng
Trong trường hợp người tham gia có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.
4. Thân nhân được hưởng trợ cấp tuất 1 lần
Trường hợp người đang đóng BHXH tự nguyện, đang bảo lưu thời gian đóng BHXH, đang hưởng lương hưu chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần. Mức trợ cấp tuật một lần thực hiện theo quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 Điều 81 Luật BHXH 2014.
5. Được cấp thẻ BHYT miễn phí
Người tham gia BHXH tự nguyện được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí khi đang hưởng lương hưu, với mức hưởng bảo hiểm y tế tương ứng là 95% chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
6. Được hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện
Những đối tượng được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng bảo hiểm xã hội hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể:
· Bằng 30% đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thuộc hộ nghèo;
· Bằng 25% đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thuộc hộ cận nghèo;
· Bằng 10% đối với các đối tượng khác.
Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng).
7. Được hưởng BHXH một lần
Ngoài ra, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây
- Đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
- Sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần.
+ Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
- 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
- 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Trước hết phải khẳng định, đây là chính sách rất nhân văn của Nhà nước nhằm hỗ trợ những người không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc vẫn có thể hưởng nhiều quyền lợi về khám, chữa bệnh, lương hưu khi hết tuối lao động.
Theo đó, tham gia BHXH tự nguyện, khi hết tuổi lao động và đủ thời gian đóng BHXH theo quy định người dân sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng đến trọn đời. Nếu người tham gia BHXH chưa đủ thời gian tham gia để hưởng lương hưu thì được đóng BHXH cho đến khi đủ thời gian theo quy định để hưởng lương hưu hàng tháng. Mức lương hưu hằng tháng được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nhân với mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Cụ thể, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính như sau: Đối với nữ, được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%. Đối với nam, từ năm 2022 trở đi tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 20 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.
Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH được tính bằng bình quân các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng. Lương hưu sẽ được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với quỹ BHXH.
Ngoài ra, người dân có thể được hưởng trợ cấp một lần nếu thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa là 75%.
Cùng với chế độ lương hưu, người tham gia BHXH còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí trong suốt thời gian hưởng lương hưu. Mức hưởng bảo hiểm y tế tương ứng sẽ là 95% chi phí khám, chữa bệnh.
Trong trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện không may qua đời thì thân nhân của họ sẽ được hưởng chế độ tử tuất. Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đủ 5 năm trở lên hoặc đang hưởng lương hưu chết thì ngoài chế độ tử tuất người thân sẽ được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở. Trường hợp người đang đóng BHXH tự nguyện, đang bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc đang hưởng lương hưu mà không may qua đời thì thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần theo quy định tại Khoản 3 Điều 8 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP.
Có thể nói, BHXH tự nguyện là “của để dành” khi về già của người tham gia. Vì vậy, tham gia BHXH tự nguyện là điều cần thiết để giảm bớt gánh nặng cho các gia đình, đồng thời, góp phần cùng Nhà nước thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.